Τραυματοθεραπεία EMDR

Η σχέση μου με την EMDR θεραπεία

Εκπαιδεύτηκα στην τραυματοθεραπεία με τη μέθοδο EMDR, στο Ινστιτούτο Τραυματοθεραπείας. Το πρόγραμμα εκπαίδευσης, πληροί τα κριτήρια του διεθνούς επιστημονικού συλλόγου EMDRIA και αναγνωρίζεται από τον ευρωπαϊκό επιστημονικό σύλλογο EMDR-Εurope και την EMDR-Hellas.

 

Tί είναι η EMDR θεραπεία;

Η μέθοδος EMDR, είναι μια πρωτοποριακή μέθοδος θεραπείας που βοηθά το άτομο να διαχειριστεί τα δυσάρεστα συμπτώματα που προκαλούνται από τραυματικές εμπειρίες ζωής. Η πλήρης ονομασία της μεθόδου EMDR είναι ‘Eye Movement Desensitization and Reprocessing’ και στα ελληνικά μεταφράζεται ως «απευαισθητοποίηση και επαναπροσαρμογή μέσω οφθαλμικών κινήσεων».

Η θεραπεία EMDR αναπτύχθηκε από την Αμερικανίδα ψυχολόγο Francine Shapiro, το 1987 και αποτελεί συνθετική μορφή ψυχοθεραπείας, καθώς έχει επιρροές από διάφορες θεραπευτικές προσεγγίσεις (όπως γνωσιακή-συμπεριφορική, προσωποκεντρική, κ.ά).

Η EMDR αποτελεί εμπειρικά τεκμηριωμένη μορφή ψυχοθεραπείας. Η αποτελεσματικότητά της έχει αναγνωρισθεί από πολυάριθμους οργανισμούς και φορείς παγκοσμίως  (the American Psychological Association, the International Society for Traumatic Stress Studies, National Institute for Health and Care Excellence, the World Health Organization). H EMDR ενδείκνυται ως μια από τις πιο αποτελεσματικές μεθόδους για τη θεραπεία ψυχικού τραύματος.

 

Ποιος είναι ο στόχος της EMDR θεραπείας;

Σε περίπτωση που έχετε βιώσει ένα τραυματικό γεγονός, μπορεί να δυσκολεύεστε να το επεξεργαστείτε επαρκώς, με αποτέλεσμα το γεγονός να «κωδικοποιείται» στη μνήμη με τρόπο δυσλειτουργικό. Αυτή η δυσλειτουργική κωδικοποίηση έχει ως συνέπεια, να «κολλάτε» σε μη βοηθητικές πληροφορίες, οι οποίες αφορούν τον τρόπο σκέψης, το συναίσθημα, τις σωματικές αισθήσεις, την αίσθηση του χρόνου. Η εν λόγω «καθήλωση» σε μη βοηθητικές πληροφορίες, εμποδίζει την επεξεργασία και σύνδεση λειτουργικών πληροφοριών με την ανάμνηση του τραυματικού γεγονότος.

Για παράδειγμα, μετά από μια τρομακτική εμπειρία, μπορεί να «κολλάτε» σε αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό («είμαι ανίκανος»), χωρίς να μπορείτε να συνδέσετε λειτουργικές σκέψεις με την ανάμνηση του τραυματικού συμβάντος ( π.χ. «κατάφερα να επιβιώσω»). Επίσης, μπορεί να αναβιώνετε εικόνες, ήχους, μυρωδιές που σχετίζονται με παρελθοντικό απειλητικό γεγονός, χωρίς να μπορείτε να επεξεργαστείτε λειτουργικά την πληροφορία ότι στο παρόν είστε ασφαλής.

Με την εφαρμογή της EMDR ο στόχος είναι να γίνει εκ νέου λειτουργική επεξεργασία της τραυματικής εμπειρίας, των μη βοηθητικών σκέψεων και συναισθημάτων, ώστε να μην «κατακλύζεστε» από δυσφορία στην ανάμνηση του τραυματικού γεγονότος, να μπορείτε να λειτουργήσετε στην καθημερινή σας ζωή και να μη ταράζεστε από ενδεχόμενα μελλοντικά ερεθίσματα που σας θυμίζουν το τραυματικό συμβάν.

Πιο συγκεκριμένα, η EMDR θεραπεία χωρίζεται σε 3 περιόδους, με διαφορετικούς στόχους η κάθε μια. Αρχικά, κατά τη διάρκεια της σταθεροποίησης γίνεται εστίαση στην καλλιέργεια αισθήματος ασφάλειας μέσα στη θεραπευτική διαδικασία και στην ενίσχυση των ήδη υπαρχουσών ικανοτήτων σας. Στην επεξεργασία, ο σκοπός είναι να επεξεργαστείτε το τραυματικό γεγονός με τέτοιο τρόπο, ώστε να  μειωθεί ο βαθμός δυσφορίας και η δυσλειτουργία που προκαλεί στη ζωή σας. Στην περίοδο προσαρμογής, ο στόχος είναι να ενσωματώσετε όσα μάθατε από την επεξεργασία της τραυματικής εμπειρίας και τη θεραπευτική διαδικασία στην καθημερινότητά σας.

 

Περιγραφή EMDR θεραπείας

H EMDR θεραπεία, ακολουθεί συγκεκριμένη δομή και αποτελείται από 8 διαφορετικές φάσεις.

• Φάση 1: συζήτηση για τραυματικά γεγονότα και θετικά στοιχεία στη ζωή σας
• Φάση 2: επεξήγηση της EMDR διαδικασίας και προετοιμασία με τεχνικές διαχείρισης δυσφορίας
• Φάση 3: εντοπισμός της στρεσογόνου ανάμνησης για επεξεργασία, διερεύνηση σχετικών σκέψεων, συναισθημάτων και σωματικών αισθήσεων
• Φάση 4: καλείστε να εστιάσετε την προσοχή σας στην ανάμνηση του τραυματικού γεγονότος και ταυτόχρονα παρακολουθείτε διεστιακά (αμφίπλευρα) αισθητηριακά ερεθίσματα. Πρόκειται για συστηματικά εναλλασσόμενα αισθητηριακά ερεθίσματα, που ενεργοποιούν και τα δύο εγκεφαλικά ημισφαίρια. Τα ερεθίσματα αυτά μπορεί να είναι οπτικά, ακουστικά ή απτικά ερεθίσματα (π.χ. κινήσεις των ματιών σε δύο πλευρές/αμφίπλευρο άγγιγμα). Σύμφωνα με τη Shapiro, η εν λόγω επεξεργασία οδηγεί σε μείωση δυσφορίας, στη διαμόρφωση θετικών πεποιθήσεων για τον εαυτό και στην ενίσχυση της λειτουργικότητας του ατόμου.
• Φάση 5: ενίσχυση νέων βοηθητικών αντιλήψεων για τον εαυτό
• Φάση 6: εστίαση στις σωματικές αισθήσεις μετά την επεξεργασία
• Φάση 7: χαλάρωση και αποστασιοποίηση από την ανάμνηση για τραυματικό γεγονός
• Φάση 8: συζήτηση για την πρόσφατη επεξεργασία, διερεύνηση σκέψεων και δυσφορίας.

 

Γιατί είναι αποτελεσματική η EMDR θεραπεία;

Έχει προταθεί ότι η ΕMDR θεραπεία είναι αποτελεσματική, λόγω της επαναλαμβανόμενης έκθεσης στην ανάμνηση του τραυματικού γεγονότος, η οποία μειώνει τη δυσφορία. Παράλληλα, η επεξεργασία γίνεται με τέτοιο τρόπο που ευνοεί την εναλλαγή από την τραυματική ανάμνηση στο «εδώ και τώρα». Η εν λόγω εναλλαγή, θεωρείται ότι βοηθά το άτομο να αποστασιοποιηθεί από το τραυματικό συμβάν. Ακόμα, φαίνεται ότι το διεστιακό ερέθισμα ενεργοποιεί το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα, ως εκ τούτου, έχει ηρεμιστική δράση, η οποία συνδέεται με την ανάμνηση της τραυματικής εμπειρίας και αποδυναμώνει τον πόνο που αυτή προκαλεί. Τέλος, θεωρείται ότι η επεξεργασία «κολλημένων» πληροφοριών για το τραυματικό συμβάν, βοηθά στη μείωση των συμπτωμάτων που δημιουργούνται από το ψυχικό τραύμα.

 

Για ποιες ψυχικές δυσκολίες είναι αποτελεσματική η EMDR θεραπεία;

Παρατίθενται ενδεικτικά κάποιες ψυχικές δυσκολίες, για τις οποίες η θεραπεία EMDR αποδεικνύεται αποτελεσματική:

• Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες
• Στρεσογόνες αναμνήσεις
• Τραυματικές εμπειρίες (πρόσφατες ή παρελθοντικές)
• Αγχώδεις Διαταραχές (π.χ. Διαταραχή Πανικού, Φοβίες)
• Κατάθλιψη
• Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή
• Σωματικές ασθένειες
• Χρόνιος πόνος
• Περιπλεγμένο πένθος

 

Υλικό σχετικό με την EMDR θεραπεία

Bιβλίο για την EMDR θεραπεία:

Βίντεο για την EMDR θεραπεία:

Πληροφορίες για την EMDR θεραπεία:

• EMDR EUROPE
• EMDR HELLAS