Πένθος

Τί είναι το Πένθος;

Το πένθος μπορεί να περιγραφεί ως αντίδραση, η οποία ενεργοποιείται όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια σημαντική απώλεια. Πρόκειται για μια φυσιολογική διαδικασία επεξεργασίας  της απώλειας και προσαρμογής στα νέα δεδομένα της ζωής μας.

Η απώλεια μπορεί να αφορά τον θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου, ενός αγαπημένου ζώου, τη λήξη μιας σημαντικής σχέσης, τον χαμό ενός σπιτιού ή μιας δουλειάς, κ.ά.

To πένθος συχνά συνοδεύεται από πολύ έντονο πόνο, ο οποίος μπορεί να εκφράζεται ψυχικά και σωματικά και να έχει σημαντικές συνέπειες στη λειτουργικότητά μας.

 

Αντιδράσεις στο Πένθος

Παρότι όλοι μας μπορεί να αντιμετωπίσουμε απώλειες στη ζωή και να βιώσουμε την εμπειρία του πένθους, ο καθένας πενθεί και αντιδρά με τον δικό του τρόπο στην απώλεια. Όταν ένα άτομο βρίσκεται στη διαδικασία πένθους, μπορεί να εκδηλώσει μια πληθώρα ψυχολογικών και σωματικών αντιδράσεων. Παρακάτω παρατίθενται ενδεικτικά κάποιες από τις αντιδράσεις στο πένθος:

• Σοκ και μούδιασμα (δυσκολία βίωσης και έκφρασης συναισθημάτων, αίσθημα αποδιοργάνωσης)
• Βαθύς και έντονος πόνος
• Ενοχή
• Θυμός
• Έντονη και επίμονη σκέψη του αγαπημένου προσώπου
• Αίσθημα ότι η ζωή δεν έχει πλέον νόημα.
• Έντονο άγχος
• Αλλαγή στην όρεξη για φαγητό (περισσότερη ή λιγότερη όρεξη)
• Διαταραχές ύπνου, εφιάλτες
• Σωματικός πόνος (π.χ. στομαχικός πόνος, πονοκέφαλος)
• Ανακούφιση/ηρεμία

 

Πόσο καιρό θα διαρκέσει;

Το πένθος είναι μια διαδικασία που ουσιαστικά μας επιτρέπει να πάρουμε τον χώρο και τον χρόνο να επεξεργαστούμε την απώλεια. Το πόσο θα διαρκέσει αυτή η διαδικασία, επηρεάζεται από τις ανάγκες του κάθε ανθρώπου και δεν υπάρχει συγκεκριμένος χρόνος που «πρέπει» να διαρκέσει το πένθος.

Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που επηρεάζουν τη διαδικασία του πένθους, όπως οι συνθήκες και τα βιώματα της ζωής του ανθρώπου μέχρι τη στιγμή της απώλειας, η σχέση που είχε με το αγαπημένο πρόσωπο που χάθηκε, ο τρόπος που το αγαπημένο του πρόσωπο χάθηκε, αλλά και οι συνθήκες που επικρατούν μετά την απώλεια (π.χ. ύπαρξη υποστηρικτικού δικτύου).

Όταν κανείς χάνει ένα αγαπημένο πρόσωπο, είναι φυσιολογικό να νιώθει μια πληθώρα διαφορετικών, έντονων και επώδυνων συναισθημάτων. Μολονότι δεν μπορούμε να εξαφανίσουμε αυτά τα συναισθήματα, υπάρχουν τρόποι να βοηθήσουμε στην καλύτερη διαχείρισή τους και στην «απάλυνση» του πόνου.

 

Τί είναι το Επίμονο-Σύνθετο Πένθος;

Η ένταση ή/και η συχνότητα των συμπτωμάτων του πένθους, όσο περνά ο καιρός, συχνά μειώνονται. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις, το πένθος ίσως να έχει μια περισσότερο επίμονη και σύνθετη μορφή και να χαρακτηρίζεται από συμπτώματα που διαρκούν στον χρόνο. Κάποια από αυτά τα συμπτώματα είναι:

• Ενασχόληση με το αγαπημένο πρόσωπο και τον θάνατό του
• Δυσκολία αποδοχής της απώλειας
• Σκέψεις αυτοκατηγορίας
• Αίσθημα μουδιάσματος
• Θυμός
• Αποφυγή ερεθισμάτων που θυμίζουν την απώλεια.
• Κοινωνική απόσυρση
• Το άτομο αισθάνεται ότι δεν μπορεί να εμπιστευτεί τους άλλους.
• Αίσθημα ότι η ζωή δεν μπορεί να συνεχιστεί χωρίς το αγαπημένο πρόσωπο.
• Σκέψεις του ατόμου σχετικά με το ποιός είναι ο ρόλος του στη ζωή μετά την απώλεια.

 

Ψυχοθεραπεία για το Πένθος

Η  Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία και η Θεραπεία Αποδοχής και Δέσμευσης αποτελούν βοηθητικές θεραπευτικές προσεγγίσεις για άτομα που βρίσκονται σε διαδικασία πένθους.

Στη θεραπεία μας, θα  διερευνήσουμε την εμπειρία της απώλειας  και τις συνέπειες που έχει επιφέρει στην καθημερινότητά σας.  Επίσης, θα συζητήσουμε για το πένθος και θα εστιάσουμε στο πώς εσείς βιώνετε αυτήν τη διαδικασία. Τέλος, θα διαμορφώσουμε ένα θεραπευτικό πλάνο για την υποστήριξή σας, στην προσπάθεια διαχείρισης της απώλειάς σας. Περισσότερες πληροφορίες για τη θεραπευτική μου προσέγγιση, μπορείτε να βρείτε στην αντίστοιχη ενότητα.