Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία (ΓΣΘ) – Cognitive Behavioral Therapy (CBT)
Η σχέση μου με τη Γνωσιακή – Συμπεριφοριστική θεραπεία
Από το 2020, βρίσκομαι σε διαδικασία εκπαίδευσης στη Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία στο Ινστιτούτο Έρευνας και Θεραπείας της Συμπεριφοράς (ΙΕΘΣ), σε τετραετές πρόγραμμα σπουδών, σύμφωνο με τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Γνωσιακών Συμπεριφοριστικών Ψυχοθεραπειών (European Association for Behavioural and Cognitive Therapies – EABCT). Λαμβάνω τακτικά κλινική εποπτεία από πιστοποιημένη Γνωσιακή-Συμπεριφοριστική επόπτρια.
Τί είναι η Γνωσιακή-Συμπεριφοριστική Θεραπεία;
Η Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία είναι μια θεραπευτική προσέγγιση που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, από τον Aaron T. Beck. Πρόκειται για μια θεραπευτική μέθοδο, που εστιάζει στην κατανόηση και τροποποίηση δυσλειτουργικών μοτίβων σκέψης και συμπεριφοράς. Επιστημονικά δεδομένα από την έρευνα και την κλινική πρακτική, αποδεικνύουν ότι η Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία έχει ισχυρή αποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση πληθώρας ψυχικών δυσκολιών.
Σύμφωνα με τη Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία:
- Οι σκέψεις μας επηρεάζουν τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά μας.
- Η συμπεριφορά μας, επίσης επηρεάζει τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας.
Ουσιαστικά δηλαδή, οι σκέψεις, τα συναισθήματα και η συμπεριφορά μας αλληλοσυνδέονται και αλληλοεπηρεάζονται.
Αναλυτικότερα, η Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία εστιάζει στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο επεξεργαζόμαστε και νοηματοδοτούμε τις εκάστοτε καταστάσεις. Συχνά, ο τρόπος που ερμηνεύουμε μια κατάσταση, μπορεί να μας οδηγήσει σε πληθώρα σκέψεων, μεταξύ των οποίων κάποιες είναι δυσλειτουργικές, δηλαδή δεν βασίζονται σε αντικειμενικές ενδείξεις και χαρακτηρίζονται από «γνωσιακά λάθη». Οι δυσλειτουργικές σκέψεις, που μπορεί να προκύψουν από την ερμηνεία μιας κατάστασης, οδηγούν σε δυσφορικά συναισθήματα και δυσλειτουργικές συμπεριφορές. Οι δυσλειτουργικές συμπεριφορές, με τη σειρά τους, δημιουργούν επιπρόσθετες αρνητικές σκέψεις, εντείνουν την αρχική δυσφορία και συντηρούν το πρόβλημα.
Παράδειγμα για την κατανόηση της αλληλουχίας σκέψεων, συναισθημάτων και συμπεριφοράς:
Ας υποθέσουμε ότι το αφεντικό του Χ του αναθέτει να κάνει μια παρουσίαση στη δουλειά (κατάσταση). Ο Χ ερμηνεύει την κατάσταση ως απειλητική και οδηγείται στις εξής δυσλειτουργικές σκέψεις: «μου ανατέθηκε, γιατί σκέφτεται ότι είμαι ανίκανος», «δεν πρόκειται να τα καταφέρω». Στις σκέψεις αυτές παρατηρείται το γνωσιακό λάθος «αυθαίρετο συμπέρασμα». Δηλαδή Ο Χ βγάζει αυθαίρετα συμπεράσματα και είναι σίγουρος για το τί σκέφτεται το αφεντικό του, αλλά και για το ότι θα αποτύχει στο μέλλον, χωρίς να έχει πραγματικά δεδομένα για τίποτα από τα δύο. Οι σκέψεις αυτές προκαλούν άγχος (συναίσθημα). Ο Χ τελικά δεν πηγαίνει στη δουλειά για να αποφύγει την παρουσίαση (συμπεριφορά). Η συμπεριφορά αυτή με τη σειρά της, δεν βοηθά στη λειτουργική αντιμετώπιση της κατάστασης και μακροπρόθεσμα κάνει τον Χ να νιώθει ακόμα πιο άσχημα με τον εαυτό του.
Περιγραφή Γνωσιακής Συμπεριφοριστικής Θεραπείας
Στην περίπτωση μιας ψυχικής δυσκολίας, η Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία χρησιμοποιείται για να κατανοήσετε και να αλλάξετε τα δικά σας μη βοηθητικά μοτίβα σκέψης και συμπεριφοράς.
Συγκεκριμένα, στη θεραπεία θα χρησιμοποιηθούν παρεμβάσεις, για να μπορέσετε να αναγνωρίσετε τα δικά σας γνωσιακά λάθη και στη συνέχεια να διαμορφώσετε έναν ρεαλιστικό τρόπο σκέψης. Ταυτόχρονα, θα εφαρμοστούν παρεμβάσεις για να μάθετε νέες λειτουργικές συμπεριφορές και δεξιότητες αντιμετώπισης καταστάσεων. Η αλλαγή στον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς, οδηγεί με τη σειρά της σε βελτίωση της συναισθηματικής κατάστασης. Ο στόχος της θεραπείας είναι, μέσω μιας συνεργατικής σχέσης, να κατανοήσετε τον εαυτό σας, να μάθετε νέες βοηθητικές δεξιότητες σκέψης και συμπεριφοράς και να γίνετε τελικά «ο θεραπευτής του εαυτού σας».
Οι συνεδρίες είναι δομημένες και τίθενται συγκεκριμένοι θεραπευτικοί στόχοι. Με βάση τους στόχους που συναποφασίζουμε, εφαρμόζονται θεραπευτικές τεχνικές κατά τη διάρκεια των συνεδριών, αλλά και μεταξύ των συνεδριών (ασκήσεις για το σπίτι). Στη θεραπεία, εστιάζουμε στις ψυχολογικές δυσκολίες, που επηρεάζουν τη ζωή σας στο παρόν. Ωστόσο, οι παρούσες δυσκολίες ενδέχεται να επηρεάζονται από παρελθοντικές εμπειρίες, που μπορούν επίσης να διερευνηθούν.
Στις συνεδρίες μας, σας παρέχω βοηθητικό θεραπευτικό υλικό.
Για ποιες ψυχικές δυσκολίες είναι αποτελεσματική η Γνωσιακή-Συμπεριφοριστική Θεραπεία;
Παρατίθενται ενδεικτικά ψυχικές δυσκολίες, για τις οποίες χρησιμοποιείται αποτελεσματικά η Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία:
- Άγχος, Πανικός
- Κατάθλιψη
- Διπολική Διαταραχή
- Φοβίες
- Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή
- Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες
- Σχιζοφρένεια
- Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής
- Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ)
- Προβλήματα Ύπνου
- Προβλήματα Υγείας (π.χ. Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου, Χρόνιοι Πονοκέφαλοι, Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης)
- Διαταραχές Προσωπικότητας
- Προβλήματα Χρήσης Ουσιών
- Διαπροσωπικές Δυσκολίες
- Προβλήματα Θυμού
- Πένθος
Υλικό σχετικό με την Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία
Επιστημονικά δεδομένα σχετικά με την αποτελεσματικότητα της Γνωσιακής Συμπεριφοριστικής Θεραπείας:
Bιβλία αυτοβοήθειας:
- Το Ινστιτούτο Έρευνας και Θεραπείας της Συμπεριφοράς παρέχει πληροφορίες για βιβλία αυτοβοήθειας βάσει του γνωσιακού συμπεριφορικού μοντέλου.
Βίντεο για τη Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία:
Για να κλείσετε το ραντεβού σας:
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς μπορούμε να συνεργαστούμε στα πλαίσια της ψυχοθεραπείας, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου:
